W Ratuszu w Częstochowie

Gmina Poczesna, jest gminą o tradycjach górniczo-hutniczych. Świadczą o tym m.in. elementy, które widnieją zarówno w herbie jak i na fladze (piec kuźniczy oraz kilof - żelazko i młot -perlik). Do związku z górnictwem i hutnictwem nawiązują, także pokopalniane hałdy ściśle związane krajobrazem gminy Poczesna. Najbardziej okazałe znajdują się w Nowej Wsi czy Hucie Starej. To część naszej historii i tradycji. Śledząc dzieje gminy Poczesna należy wywnioskować, że to głównie dzięki górnikom i ich ciężkiej pracy oraz syderytowi (rudzie żelaza – zawierająca dość spore zasoby metalu) teren rozwijał się i zawdzięcza swoją dzisiejszą pozycję. „Kopalnia, górnik - to brzmiało dumnie” - wspomina Krzysztof Ujma - wójt Gminy Poczesna. Śmiało można powiedzieć, że górnictwo to był temat, który łączył wszystkich mieszkańców gminy Poczesna, a to dlatego, że w zasadzie w każdej rodzinie był ktoś, kto pracował w kopalni. „Mój ojciec również był górnikiem – sygnalistą dołowym” - wspomina Krzysztof Ujma, który w domu rodzinnym nauczył się ogromnego szacunku do pracy górnika, do pracy w kopalni. Takie też wybrał studia w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Też został górnikiem i ma uprawnienia Kierownika Ruchu Zakładów Górniczych. Pisząc o tradycjach górniczych gminy Poczesna nie sposób nie przybliżyć sylwetki Andrzeja Adamskiego. Był on nie tylko dyrektorem powołanego z dniem 1 stycznia 1958 Przedsiębiorstwa: Kopalnia Rudy Żelaza „Osiny” z siedzibą w Osinach, ale również m.in. autorem jednej z najrzetelniejszych opracowań o górnictwie. Książki wydanej w 1994 roku pt.: Górnictwo rud żelaza w regionie częstochowskim. Był także społecznikiem i pasjonatem. Nic więc dziwnego, że za szczególne zasługi dla górnictwa, w 2001 roku, przyznane zostało właśnie Jemu Honorowe Obywatelstwo Gminy Poczesna.

Mimo, że kopalnie wiele lat temu zaprzestały wydobycia, to syderyt w gminie Poczesna jest obecny i… przyznawany NAJLEPSZYM. W Polsce przyznawane są różne wyróżnienia, jednak Syderyty to szczególna nagroda, przyznawana jedynie w Poczesnej od 2016 roku. Pomysłodawcą Syderytów jest Wójt Gminy - Krzysztof Ujma. Nagroda ta jest przede wszystkim docenieniem ludzi, którzy działają dla dobra swojej gminy. Ustanowienie tej gali, to wspaniały pomysł pokazania dorobku ludzi, szczycących się mianem wyjątkowych, wnoszących wkład w promocję i rozwój gminy Poczesna. Nominacja do tej nagrody jest dużym wyróżnieniem dla osób i organizacji z terenu Gminy Poczesna. Jest także podziękowaniem za dotychczasową działalność na rzecz naszej gminy i jej mieszkańców.

Nagroda ta co roku wręczana jest laureatom podczas uroczystej gali, na którą zjeżdżają samorządowcy z gminy Poczesna, parlamentarzyści ziemi częstochowskiej, samorządowcy różnych szczebli, działacze społeczni, mieszkańcy Gminy Poczesna i ościennych gmin, laureaci nagrody poprzednich lat. Wróćmy jednak do historii. Jakie były początki..

Sama nagroda szybko zyskała prestiż i uznanie w środowisku. Nawiązuje do górniczej historii regionu - kopalnictwa rud żelaza, które miały znaczący wpływ na rozwój gminy. „Syderyt to bowiem minerał zawierający dużą ilość tego pierwiastka. Występuje m.in. w Częstochowskim Okręgu Rudonośnym, stosowany w hutnictwie, czasem jako kamień jubilerski”. Od 6 lat jest to także nazwa prestiżowej nagrody ustanowionej przez Wójta Gminy Poczesna Krzysztofa Ujmę, przyznawanej zasłużonym obywatelom za wybitne zasługi w dziedzinie działań propagujących rozwój oświaty, kultury i sztuki, przedsiębiorczości, propagowania sportu, ochrony zdrowia i opieki społecznej, ochrony środowiska oraz za szczególne osiągnięcia na rzecz gminy Poczesna. Projekt statuetki wykonał światowej sławy rzeźbiarz, od kilkunastu lat mieszkaniec gminy Poczesna, Jerzy Kędziora. Każda z figur jest niepowtarzalna - zawiera bowiem nieregularny kawałek prawdziwego syderytu (rudy żelaza). Syderyty to forma uhonorowania mieszkańców gminy Poczesna, którzy przyczynili się do jej rozkwitu. Statuetki wręczane są w pięciu kategoriach.

Górnictwo to nie tylko praca. To również kultywowanie tradycji i rozwój kultury. Chlubą kopalń były orkiestry dęte – wspomina Krzysztof Ujma. - Towarzyszyły one przede wszystkim podczas uroczystych obchodów „Barbórek”, ale były obecne podczas wielu ważnych wydarzeń i uroczystości. Obecnie na terenie gminy Poczesna, te tradycje kontynuowane są przez Młodzieżową Orkiestrę Dętą Gminy Poczesna działającą w strukturach Gminnego Centrum Kultury, Informacji i Rekreacji w Poczesnej, pod honorowym patronatem Wójta Gminy Poczesna. Jej kapelmistrzem jest Wojciech Grela. Młodzieżowa Orkiestra Dęta towarzyszy społeczności gminy Poczesna na wszystkich ważnych uroczystościach, szczególnie tych nawiązujących do górnictwa. Obecna jest m.in. na Gali wręczania przez Wójta Gminy Poczesna „SYDERYTÓW” oraz - od kilku lat - uświetnia jubileusze powstania Osiedla w Hucie Starej B otwierając uroczysty korowód do, którego dołączają się mieszkańcy i goście. Na bazie wielu historii górniczych m.in. naszej gminy oraz innych gmin z okolic Częstochowy powstała cenna publikacja autorstwa Eugeniusza Marchewki „Zarys historii górnictwa rud żelaza w częstochowskim obszarze rudonośnym”. To ważne, bo coraz mniej osób pamięta o tradycjach i pracy w szanowanym zawodzie „stanu górniczego”. W ubiegłym tygodniu, w Urzędzie Gminy Poczesna Wójt Gminy Poczesna – Krzysztof Ujma wręczył najnowszą publikację autorstwa Eugeniusza Marchewki - Andrzejowi Patorskiemu - laureatowi statuetki Wójta gminy Poczesna Krzysztofa Ujmy - Syderyt 2018 - w kategorii: inne szczególne zasługi na rzecz gminy Poczesna, któremu podziękował za wkład merytoryczny w publikację oraz wspieranie wielu inicjatyw realizowanych i upamiętniających górnictwo w gminie Poczesna. W Urzędzie Gminy w Poczesnej odbyło się również spotkanie z Pawłem Kopydłowskim – górnikiem ze „Szczekaczki”, który obecnie pełni funkcję Prezesa Koła Seniorów Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Częstochowie.

Podczas spotkania Wójt Gminy Poczesna – Krzysztof Ujma otrzymał „Podziękowanie” za wsparcie finansowe w realizacji publikacji książki autorstwa Eugeniusza Marchewki. Ta publikacja jest reliktem dawnej kultury górniczej, przez wieki związanej z regionem częstochowskim. Dzięki publikacji przetrwa pamięć o tradycjach historycznych regionu, a czytelnicy przez kolejne dziesięciolecia będą mieli kontakt z cennym dziedzictwem kulturowym. Książka przybliża tradycje górnicze leżące u podstaw rozwoju gospodarczego Częstochowy i regionu. Częstochowa, znajdująca się pośrodku rudonośnego pasma zalegającego od Zawiercia po Wieluń, od XIV wieku odgrywała rolę centralnego ośrodka przemysłu górniczego i hutniczego. To publikacja, która zaciekawi tak starszych odbiorców, jak i młodzież – bowiem nieocenione są jej walory edukacyjne i historyczne. Ważne jest bowiem abyśmy pamiętali i przypominali historię oraz utrwalali wiedzę o rudzie i pamięć o trudzie, jakiego podejmowali się górnicy.







zam. an